Chuyên đề: Nâng cao chất lượng giờ thực hành và phát hiện, bồi dưỡng học sinh năng khiếu môn tin học

3502

A. ĐẶT VẤN ĐỀ:
I. LÍ DO CHỌN ĐỀ TÀI:
Môn Tin học tự chọn ở trường THCS hiện hành có nhiệm vụ trang bị cho học sinh những hiểu biết cơ bản về công nghệ thông tin và vai trò của nó trong xã hội hiện đại. Môn học này, giúp học sinh bước đầu làm quen với phương pháp giải quyết vấn đề theo quy trình công nghệ và kĩ năng sử dụng máy tính phục vụ học tập và cuộc sống.
Từ năm học 2006-2007, môn Tin học ở cấp THCS là môn học tự chọn cho những trường có điều kiện với thời lượng 2 tiết/tuần ở tất cảc các lớp ở cấp học. Là môn học mới đưa vào trường phổ thông và có những đặc thù riêng như liên quan chặt chẽ với sử dụng máy tính, cách suy nghĩ và giải quyết vấn đề theo quy trình công nghệ, coi trọng làm việc theo nhóm. Đặc trưng của môn Tin học là kiến thức đi đôi với thực hành, đặc biệt ở lứa tuổi THCS phần thực hành còn chiếm thời lượng nhiều hơn.

Quảng Cáo

Qua thời gian trực tiếp giảng dạy môn Tin học chúng tôi nhận thấy rằng nhiều học sinh còn yếu về kĩ năng thực hành trên máy. Thậm chí còn có một số học sinh còn ngại thực hiện các thao tác trên máy mà chủ yếu là quan sát các học sinh khác trong nhóm thực hành (HS khá-giỏi) hay ngồi làm việc khác. Do vậy các tiết thực hành ít khi đạt yêu cầu chất lượng
Từ những băn khoăn trăn trở làm thế nào nâng cao chất lượng trong mỗi giờ thực hành nên trong quá trình giảng dạy chúng tôi luôn chú trọng đến việc hướng dẫn, chia nhóm thực hành sao cho các đối tượng học sinh đều có thời gian tiếp xúc, sử dụng máy nhiều giúp các em có thể tự khám phá, tự học và so sánh thông qua phần mềm Netop School để quản lí và kiểm tra.
Thông qua việc sử dụng phần mềm Netop School, giáo viên có thể thay đổi phương pháp kiểm tra đánh giá học sinh. Thay vì việc đánh giá kiểm tra thông qua bài viết trên giấy, giáo viên có thể kiểm tra đánh giá cho điểm trực tiếp trong giờ thực hành. Qua đó học sinh sẽ nâng cao được kỹ năng thực hành trên máy và nắm kiến thức tốt hơn.
Một mặt chúng tôi cũng thông qua các tiết thực hành hay các giờ thực hành ngoại khóa của môn Tin học để phát hiện và tìm ra các em có năng lực về CNTT, từ đó hình thành đội tuyển bồi dưỡng học sinh giỏi trong đó có nhóm làm về phần mềm sáng tạo. Dưới sự chỉ đạo của Ban giám hiệu nhà trường, Tổ chuyên môn việc tổ chức tuyển chọn các học sinh có năng khiếu Tin học để thành lập đội tuyển bồi dưỡng dự thi các kỳ thi do cấp trên tổ chức đã được phát huy hết sức tích cực. Hàng năm các cuộc thi thường xuyên được tổ chức như: HSG Tin học cấp Thành phố (đối với học sinh khối lớp 9), Tin học trẻ và Phần mềm sáng tạo cấp Quận và cấp Thành phố, Cuộc thi Sáng tạo khoa học kỹ thuật, … Do đó, để tham gia được nhiều kỳ thi như vậy và đạt kết quả thì đòi hỏi chúng ta phải có một đội tuyển học sinh năng khiếu rải đều ở bốn khối học. Chính vì vậy, khâu tuyển chọn luôn được BGH nhà trường và các giáo viên phụ trách công tác bồi dưỡng quan tâm và đặt lên hàng đầu.
II. THỰC TRẠNG CSVS VÀ VIỆC DẠY TIN HỌC Ở TRƯỜNG THCS XYZ
- Môn Tin học đã được đưa vào giảng dạy với thời lượng 2 tiết/tuần ở tất cảc các khối 6,7,8. Qua thực tế nhiều năm giảng dạy, nhà trường luôn chú trọng đầu tư về mặt CSVC, trang thiết bị để phục vụ cho việc giảng dạy bộ môn Tin học nói riêng và phục vụ cho nhiều hoạt động CNTT khác nói chung. Với 2 phòng máy vi tính, 3 phòng trình giảng chung và 8 phòng học được gắn máy chiếu, tivi, thiết bị U-pointer, 2 đường truyền cáp quang tốc độ cao, 2 bộ phát wifi... Có thể nói nhà trường đã có sự đầu tư khá tốt cho công tác dạy và học bộ môn Tin học.
Tuy nhiên, công tác giảng dạy bộ môn Tin học trong nhà trường vẫn còn nhiều khó khăn như:
+ Số lượng học sinh đông (hơn 1600 học sinh) chia thành 39 lớp (mỗi lớp đều trên 40 học sinh)
+ Số lượng giáo viên ít : 3 giáo viên
+ Ngoài học sinh khối lớp 6 được xếp lịch học môn Tin học trong thời khóa biểu chính khóa thì các khối lớp còn lại tiết Tin học phải đi học trái buổi nên quỹ thời gian còn hạn chế.
+ Số lượng máy tính còn ít (2 phòng với khoảng 37 máy) nên trong giờ thực hành chỉ chia được 2hs/1 máy, do đó việc kiểm tra đánh giá chất lượng giờ thực hành vẫn còn gặp đôi chút khó khăn.

Từ những băn khoăn, trăn trở làm thế nào nâng cao chất lượng trong mỗi giờ thực hành để từ đó đổi mới phương pháp dạy học và kiểm tra đánh giá lấy học sinh làm trung tâm. Trong quá trình giảng dạy chúng tôi luôn chú trọng đến việc hướng dẫn, chia nhóm thực hành sao cho các đối tượng học sinh đều có thời gian tiếp xúc, sử dụng máy nhiều giúp các em có thể tự khám phá, tự học và so sánh thông qua phần mềm Netop School để quản lí và kiểm tra.
Mặt khác, chúng tôi cũng thông qua các tiết thực hành hay các giờ thực hành ngoại khóa của môn Tin học để phát hiện và tìm ra các em có năng lực về CNTT, từ đó hình thành đội tuyển bồi dưỡng học sinh giỏi trong đó có nhóm làm về phần mềm sáng tạo. Hàng năm các cuộc thi thường xuyên được tổ chức như: HSG Tin học cấp Thành phố (đối với học sinh khối lớp 9), Tin học trẻ và Phần mềm sáng tạo cấp Quận và cấp Thành phố, Cuộc thi Sáng tạo khoa học kỹ thuật, … Do đó, để tham gia được nhiều kỳ thi như vậy và đạt kết quả thì đòi hỏi chúng ta phải có một đội tuyển học sinh năng khiếu rải đều ở bốn khối học. Chính vì vậy, khâu tuyển chọn luôn được BGH nhà trường và các giáo viên phụ trách công tác bồi dưỡng quan tâm và đặt lên hàng đầu.

Nội dung chương trình của môn Tin học tự chọn hiện hành ở các trường THCS chỉ cung cấp được những kiến thức cơ bản, chưa bắt kịp sự phát triển liên tục của CNTT hiện nay. Điều đó đòi hỏi cả giáo viên và học sinh phải tự tìm tòi, nghiên cứu, cập nhật những kiến thức mới về CNTT để phục vụ cho quá trình giảng dạy của giáo viên cũng như quá trình học tập của học sinh.
Với số lượng máy chưa đáp ứng được nhu cầu học tập hiện nay. Học sinh chưa đủ điều kiện để các em có máy vi tính ở nhà, hầu hết các em chỉ được tiếp xúc, làm quen với máy tính trong giờ học, hay tại các tiệm Internet dẫn đến việc sử dụng máy của học sinh còn lúng túng, chất lượng giờ thực hành chưa cao. Một bộ phận học sinh chưa coi trọng môn học, xem đây là một môn phụ nên chưa có sự đầu tư thời gian cho việc học.

Quảng Cáo

B. CÁC BIỆN PHÁP THỰC HIỆN
Phần I: NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG GIỜ THỰC HÀNH
MÔN TIN HỌC
1. Thiết kế và điều hành tổ chức các hoạt động của tiết thực hành
1.1 Thiết kế bài dạy thực hành phải phù hợp với nhiều đối tượng học sinh.
- Công việc thiết kế chu đáo trước một bài dạy và phù hợp với nhiều đối tượng là khâu quan trọng không thể thiếu của một tiết dạy học mà bất kì một giáo viên nào cũng phải biết. “Thiết kế trước bài dạy giúp giáo viên chuẩn bị chu đáo hơn về kiến thức, kĩ năng, phương pháp, tiến trình và tâm thế để đi vào một tiết dạy”
Để thiết kế một bài dạy phù hợp cho nhiều đối tượng học sinh thì tối thiểu nhất phải làm được những việc sau:
- Xác định được mục tiêu trọng tâm của bài học về kiến thức, kĩ năng thái độ tình cảm. Tìm ra được những kĩ năng cơ bản dành cho học sinh yếu kém và kiến thức, kĩ năng nâng cao cho học sinh khá giỏi.
- Tham khảo thêm tài liệu để mở rộng và đi sâu hơn vào bản chất của đơn vị kiến thức, giúp giáo viên nắm một cách tổng thể, để giải thích cho học sinh khi cần thiết.
- Nắm được ý đồ của sách giáo khoa để xây dựng và thiết kế các hoạt động học tập phù hợp với tình hình thực tế của đối tượng và trình độ học sinh, điều kiện dạy học.
- Chuẩn bị tốt phòng thực hành, các thiết bị dạy học và sử dụng phần mềm Netop school để quản lý.

File đính kèm

Tập tin 1: chuyen-de-so-tin-hoc.doc

Tập tin 2: sinhhoatchuyende.pptx

THÔNG TIN GÓP Ý

Quý thầy cô hoặc bạn đọc muốn đóng góp tài liệu, vui lòng gửi về:
Fanpage: https://www.facebook.com/linhhoitrithuc (Chia sẻ tài nguyên miễn phí)
Email: linhhoitrithuc@gmail.com

Những tin đã đăng